Rodzice nowonarodzonego dziecka mogą liczyć łącznie na 61 tygodni wolnego od pracy, na które składają się urlop macierzyński i urlop rodzicielski. Dotyczy to także opiekunów, którzy przyjęli dziecko na wychowanie. Okres ten może być dłuższy dla rodziców, którym urodziło się lub przyjęli na wychowanie więcej niż jedno dziecko, a także dla rodziców dziecka, które otrzymało zaświadczenie „Za życiem”. Panowie mają też prawo do urlopu ojcowskiego. Podczas korzystania z tych urlopów otrzymują płatny zasiłek macierzyński, o ile podlegają ubezpieczeniu chorobowemu.
- Po urodzeniu bądź przyjęciu na wychowanie jednego dziecka urlop macierzyński trwa 20 tygodni. Zdecydowanie częściej korzystają z niego kobiety. Pierwsze 14 tygodni urlopu macierzyńskiego jest zarezerwowane tylko dla matki. Jedynie w wyjątkowych sytuacjach ojciec może w tym czasie przejąć opiekę nad noworodkiem. Natomiast, jeśli po 14 tygodniach od urodzenia dziecka mama będzie chciała wrócić do pracy, to maluchem może zaopiekować się ubezpieczony tata - mówi Agata Muchowska z lubuskiego oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Po urlopie macierzyńskim oboje rodzice mają prawo do urlopu rodzicielskiego. Od kwietnia jest on dłuższy o 9 tygodni i wynosi 41 tygodni - w przypadku urodzenia lub przyjęcia na wychowanie jednego dziecka czy 43 tygodnie w przypadku, gdy chodzi o więcej niż jedno dziecka.
- Urlop rodzicielski można wykorzystać jednorazowo lub w częściach, nie później niż do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończy 6 rok. Można go podzielić na maksymalnie 5 części. Dodatkowe 9 tygodni urlopu rodzicielskiego przysługuje tylko jednemu z rodziców. Jeśli ubezpieczona mama wykorzystała urlop rodzicielski w maksymalnym wymiarze 32 lub 34 tygodni, to pozostałe 9 tygodni może wykorzystać tylko tata - dodaje Muchowska.
Niezależnie od urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego, ubezpieczonemu ojcu dziecka przysługuje dwutygodniowy urlop ojcowski. Urlop ojcowski można wykorzystać do dnia, w którym dziecko skończy 12 miesiąc albo dnia, w którym minie 12 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia o przysposobieniu dziecka, jednak nie dłużej niż do dnia, w którym dziecko skończy 14 lat. W związku z tegoroczną nowelizacją, jeśli ojciec miał prawo do urlopu ojcowskiego w dniu 26 kwietnia 2023 roku, to może skorzystać z tego urlopu do ukończenia przez dziecko drugiego roku życia albo czternastego roku życia, o ile nie upłynęły 24 miesiące od dnia uprawomocnienia się postanowienia, orzekającego przysposobienie tego dziecka.
W naszym województwie w dalszym ciągu z płatnych urlopów o wiele częściej korzystają Lubuszanki niż Lubuszanie.
