Rodzice nowonarodzonego dziecka mogą liczyć łącznie na 61 tygodni wolnego od pracy, na które składają się urlop macierzyński i urlop rodzicielski. Dotyczy to także opiekunów, którzy przyjęli dziecko na wychowanie. Okres ten może być dłuższy dla rodziców, którym urodziło się lub przyjęli na wychowanie więcej niż jedno dziecko, a także dla rodziców dziecka, które otrzymało zaświadczenie „Za życiem”. Panowie mają też prawo do urlopu ojcowskiego. Podczas korzystania z tych urlopów otrzymują płatny zasiłek macierzyński, o ile podlegają ubezpieczeniu chorobowemu.
Po urodzeniu bądź przyjęciu na wychowanie jednego dziecka urlop macierzyński trwa 20 tygodni. Zdecydowanie częściej korzystają z niego kobiety.
- Pierwsze 14 tygodni urlopu macierzyńskiego jest zarezerwowane tylko dla matki. Jedynie w wyjątkowych sytuacjach ojciec może w tym czasie przejąć opiekę nad noworodkiem. Natomiast, jeśli po 14 tygodniach od urodzenia dziecka mama będzie chciała wrócić do pracy, to maluchem może zaopiekować się ubezpieczony tata - mówi rzeczniczka lubuskiego oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Agata Muchowska.
W Lubuskiem od stycznia do kwietnia tego roku 63 mężczyzn zdecydowało się na urlop macierzyński. W tym samym czasie z tego świadczenia skorzystało ponad 3000 pań.
- Po urlopie macierzyńskim oboje rodzice mają prawo do urlopu rodzicielskiego. Od kwietnia jest on dłuższy o 9 tygodni i wynosi 41 tygodni - w przypadku urodzenia lub przyjęcia na wychowanie jednego dziecka lub 43 tygodnie - w przypadku, gdy chodzi o więcej niż jedno dziecka. Urlop rodzicielski można wykorzystać jednorazowo lub w częściach, nie później niż do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończy 6 rok. Można go podzielić na maksymalnie 5 części. Dodatkowe 9 tygodni urlopu rodzicielskiego przysługuje tylko jednemu z rodziców. Jeśli ubezpieczona mama wykorzystała urlop rodzicielski w maksymalnym wymiarze 32 lub 34 tygodni, to pozostałe 9 tygodni może wykorzystać tylko tata - dodaje Muchowska.
W ciągu pierwszych czterech miesięcy 2023 roku w naszym województwie 28 panów skorzystało z tej formy urlopu. Natomiast pań, do których trafił zasiłek z tytułu urlopu rodzicielskiego było ponad 4400.
Niezależnie od urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego, ubezpieczonemu ojcu dziecka przysługuje dwutygodniowy urlop ojcowski. Można wykorzystać go do dnia, w którym dziecko skończy 12 miesiąc albo dnia, w którym minie 12 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia o przysposobieniu dziecka, jednak nie dłużej niż do dnia, w którym dziecko skończy 14 lat. W Lubuskiem z urlopu ojcowskiego w ciągu czterech miesięcy 2023 roku skorzystało ponad 1200 mężczyzn.